A.F.A.M. Wetzer, 27 juli 2007
Hinthamerstraat 2 : De Gapert
bouwjaar: 1900
huidige functie: horeca / restaurant-bovenwonen
oorspronkelijke functie: bedrijf-wonen
Bouwhistorie
'De Gapert' (1573)
Hinthamerstraat 2
|
In 1520 moet Gerard Roevers een cijns betalen voor een perceel van 21 voet (= 6,04 m) wat breder is dan het huidige perceel, en voor een kelder onder de straat. Bij de zetting in 1547 blijkt de bierbrouwer Zeger Jacobs bezitter te zijn. Hij zal in het huis geen bier gebrouwen hebben, aangezien bij de haardentelling in 1553 geen brouwgetouw vermeld wordt. Wel moet bakker Alart Janssen als huurder betalen voor één bakoven, één 'foirnuys' en één schouw. In de kelder is één schouw aanwezig. De ondergrondse ruimte wordt 'om goidswill bewoent', dat zoveel wil zeggen als voor niets, wat duidt op een weinig draagkrachtige bewoner, waarschijnlijk Zander de 'lepper'. In 1573 betaalt Clement Adriaenss voor 21 voet en een keldermond, waarmee de straatkelder zal zijn bedoeld. Deze is thans niet meer aanwezig. Er is ook geen doorgang naar deze straatkelder zichtbaar. Wel zijn er sporen in de kelder onder het voorhuis, die duiden op een stookplaats. Deze kelder en een deel van het bovengrondse werk van de zijmuren dateert uit de vroege 14de eeuw. De fundering van de voorgevel lijkt jonger. Deze is vermoedelijk in de tweede helft van de 14de eeuw aangelegd, gelijktijdig met de verhoging van de zijmuren en het aanbrengen van balklagen en kap. Het huis is in het begin van de 15de eeuw verlengd met twee balkvakken, waardoor | 201 |
|
het dieper werd dan de buurpanden en de beide zijmuren van ramen konden worden voorzien. Op het schilderij van het Schermersoproer staat het pand met een stenen trapgevel afgebeeld. | 202 |
Literatuur
CB 1520 f 15; CB 1573 f 18v; HT 1553; MOSMANS, Oude namen van huizen en straten te 's-Hertogenbosch ('s-Hertogenbosch 1907) 213; Z 1547.
A. van Drunen, Gemeentelijk monument
Hinthamerstraat 2-2a
BeoordelingMiddeleeuwse structuur in hoofdlijnen bewaard.Gevel is van een eenvoudige doch harmonieuze architectuur. Nerkwaardige attiek. De rondgesloten ramen op de eerste verdieping vormen een waardevolle detaillering evenals raamomlijstingen + kuiven, kroonlijst (alle 19e eeuw). Onderpui recent (zonder waarde). | 1 |
Gemeente 's-HertogenboschKelder
|
Kelder is nog in tact zoals die in de oorlogsjaren werd gebruikt als schuilplaats. Bron: Het Bosch Kelder Genootschap Bron: Verkennend onderzoek publieksfuncties kelders aan Markt en Pensmarkt |
Mosmans
Markt
Wed. v. Baer213. "De Gapert" anno 1648, en achtereenvolgens nog: "De Meelsack" anno 1675, "De roode Leeuw" anno 1678 en "Rouanen" anno 1741. | 30 |
Jan Mosmans, Alph.G.J. Mosmans, Oude namen van huizen en straten te Vermelding
| 1742 |
Eene huysinge op de bootermarkt gemeenijk genaamt Rouanen, d'eene zijde huys en de Erve fr. Aagt, d'ander zijde huysinge van de wede Mans. Strekkende voorwaars van de gemeene markt tot de riviere Diese, agterwaarts het Vrist(moeilijk leesbaar) transport van dato 23 januarij 1742
Cijnsboek 1728-1810 (282-1, fol 31)
|
Adresboeken
Hinthamerstraat 2
M 213
De Gapert (1648)
Meelsack (1675)
De roode Leeuw (1678)
Rouanen (1741)
Groote Markt A 54 (????)
| 1790 | Ludwig Marggraaff bron |
| 1822 | Johan Kristoffel Marggraff (vrederechter in het kanton Den Bosch) bron |
Markt C 8 (????)
| 1865 | L.W.J. Marggraff (kantonregter) |
| 1875 | J.L. Marggraff (advocaat) |
| 1875 | J.A. Suijs (mr. koek- en banketbakker en chocolaadfabriekant) |
Hinthamerstraat C 8 (1880)
| 1881 | mr. J.L. Margraff (advocaat en plaatsvervanger bij het kantongerecht) - J.A. Suijs (mr. koek en banketbakker en chocoladefabriekant) |
| 1908 | wed. Leon A. van Baer (particuliere) |
Hinthamerstraat 2 (1909)
| 1910 | wed. Leon van Baer (particuliere) |
| 1923 | Henrica J.L.M. van Baer (zonder) |
| 1928 | E.I. de Winter - echtg. A. Wittenberg |
| 1943 | J.J.H. van Bergen (sigarenmagazijn) - Jos, van Bergen (sigaren, sigaretten, tabak) |
Bossche Encyclopedie |